Huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An được tách từ huyện Quỳ Châu cũ thành 3 huyện : Quỳ Châu, Quỳ Hợp, Quế Phong theo Quyết định số 53/CP ngày 19/4/1963 của Hội đồng Chính phủ, nay là Chính phủ. Từ ngày thành lập huyện 19/4/1963, huyện Quỳ Hợp có 13 xã, đến nay Quỳ Hợp đã có 20 xã và 1 Thị trấn.

Nằm ở phía Tây Bắc tỉnh Nghệ An, Quỳ Hợp là huyện miền núi có vị trí địa lý khá thuận lợi, phía Bắc giáp huyện Quỳ Châu, phía Nam giáp huyện Tân Kỳ, Con Cuông, phía Đông giáp huyện Nghĩa Đàn, phía Tây giáp huyện Con Cuông, Tương Dương và một phần huyện Quỳ Châu. Từ Quỳ Hợp chúng ta có thể ngược theo Quốc lộ 48 nối với Quốc lộ 7 qua huyện Tương Dương và Kỳ Sơn chừng 150 km sẽ đến được nước bạn Lào. Nếu xuôi dòng theo Quốc lộ 48, Quỳ Hợp chỉ cách Thành phố Vinh 120km, cách Thủ đô Hà Nội 340km.

Quỳ Hợp là một huyện giàu tiềm năng khoáng sản và thế mạnh để phát triển kinh tế. Với diện tích đất tự nhiên của huyện là 94.172,8 ha đứng thứ 7 diện tích tự nhiên của tỉnh Nghệ An. Trong đó, diện tích đất nông nghiệp có 13.729,24 ha chiếm 14,58%, đất lâm nghiệp có rừng 68.940 ha chiếm 73,2%. Quỳ Hợp được thiên nhiên ban tặng nhiều tài nguyên, khoáng sản quý hiếm như: Thiếc, Đá hoa cương(đá trắng); đá quý thiên nhiên: Đá Rubi, Safia, Spaner….nước khoáng thiên nhiên, đá vôi và đất sét…góp phần làm giàu cho quê hương vững bước trên con đường hội nhập và phát triển. Quỳ Hợp có nhiều đỉnh núi cao, đồ sộ như Pù Huống và Pù Khạng, với những hang động, sông suối, với những thảm thực vật đa dạng, phong phú và những di tích lịch sử….đã tạo cho Quỳ Hợp một cảnh quan thiên nhiên kỳ vĩ, là nơi tham quan du lịch cho nhiều du khách gần xa như: Khe nước Lạnh, Hồ Thung Mây ở Thị trấn Quỳ Hợp; Thác Bản Bìa ở Châu Lý; Thác Bản Tạt ở Yên Hợp; Bãi tập - Lê Lợi ở Đồng Hợp, Tam Hợp….

Cùng với bạt ngàn rừng núi tự nhiên và bao la những đồi Keo lai xanh tốt, hệ thống sông suối nhiều như: sông Con, sông Dinh, sông Nậm Huống, sông Nậm Tôn, Nậm Choọng, khe Đá, khe Riềng…đã cung cấp nguồn nước tưới mát, bồi đắp cho các cánh đồng ngô, lúa xanh tươi như ở Châu Quang, Châu Lý, Đồng Hợp; hàng trăm ha cây cam, cây cao su, cây chè…ở hai nông trường 3/2 và Xuân Thành (trước đây), nay là Công ty Nông-Công nghiệp 3/2 và Công ty Nông nghiệp Xuân Thành; hàng ngàn ha mía xanh tốt đã cung cấp nguồn nguyên liệu cho Công ty liên doanh mía đường Nghệ An Tate & Lyle hoạt động.

Đến với Quỳ Hợp hôm nay, chúng ta không khỏi ngỡ ngàng bởi những ngôi nhà sàn cổ của người Thái và lòng hiếu khách của đồng bào các dân tộc ở đây và đặc biệt, chúng ta sẽ được thưởng thức những phong rượu cần thơm lừng; được ăn các món ăn nổi tiếng như canh bồi (tiếng Thái gọi là canh Ột), canh nhọoc (canh nấu trong ống nứa non), hò mọoc (thức ăn gói lá hông chín), môn nấu với thịt hoặc da trâu, bò gác trên bếp đã khô, chẻo pịa, thịt chua ống… ; có dịp được tìm hiểu thêm các phong tục tập quán của người Thái như: tục làm Vía, buộc chỉ cổ tay, tục uống rượu cần, làm nhà mới, cưới hỏi, tang ma, tôn trọng người già…. Trong những ngày tết và hội lễ nhất là vào dịp Quốc khánh 2/9, Lễ hội Mường Ham (Châu Cường) các hoạt động văn hóa như: đánh cồng, khắc luống, nhảy sạp, ném còn, kéo co, đi cà kheo, bắn nỏ,...cùng các làn điệu dân ca nhuôn, xuối được diễn ra sôi động.

Cùng với người Thái, người Thổ cũng giàu nét văn hóa truyền thống đặc trưng như về nhà cửa, trang phục; các làn điệu dân ca như đu đu điềng điềng, tập tính tập tang… và chúng ta không thể quên được tục “ngủ mái” của người Thổ.

Quỳ Hợp một miền quê văn hóa, từ năm 2001 đã được Bộ Văn hóa – Thông tin và UBND tỉnh Nghệ An chọn và chỉ đạo thực hiện Đề án xây dựng huyện điểm văn hóa thời kỳ 2001 – 2010. Quê hương và con người Quỳ Hợp xưa và nay đã trở thành thân quen, người Quỳ Hợp dù ở đâu và làm gì cũng đều thể hiện rõ nét đẹp văn hóa, luôn gây được ấn tượng tốt đẹp, sâu sắc trong bạn bè gần xa. Trong cái nôi chung của người xứ Nghệ, trên mảnh đất đã ghi bao dấu ấn lịch sử và làm nên:

"Trận Bồ Đằng sấm vang chớp giật

Miền Trà Lân trúc chẻ tro bay”

Là một vùng quê giàu truyền thống cách mạng, cần cù chịu khó, sáng tạo trong lao động, các thế hệ con người Quỳ Hợp đã và đang đóng góp nhiều công sức, trí tuệ, tiền của để xây dựng quê hương Quỳ Hợp ngày càng giàu đẹp.