Báo cáo kết quả triển khai tổ chức thực hiện dự án công trình Tượng đài Bác Hồ và đề nghị xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia, Thiếu tướng Trần Minh Thanh, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Chủ nhiệm Chính trị Quân khu cho biết: Trong suốt cả cuộc đời cách mạng, Bác Hồ đã 3 lần về thăm Quân khu 4. Đặc biệt, nơi đây, ngày 15/6/1957 trong lần đầu tiên về thăm quê hương, Bác Hồ đã về thăm và nói chuyện với cán bộ, chiến sĩ Quân khu 4; Người đã giành “3 điều khen, 4 điều phê và 5 điều căn dặn”. Hơn 64 năm qua, những lời căn dặn của Người đã trở thành kim chỉ nam hành động trong quá trình xây dựng, chiến đấu, trưởng thành của LLVT Quân khu 4.

Với tấm lòng thành kính và biết ơn vô hạn với Bác Hồ kính yêu và để ghi nhớ sự kiện đặc biệt này, năm 1978, Bộ Tư lệnh Quân khu 4 đã tiến hành xây dựng Tượng đài “Bác Hồ với LLVT Quân khu 4”  bằng vật liệu bê tông, cốt thép trên cơ sở thiết kế của Họa sĩ, Nhà điêu khắc, Đại tá Trần Thanh Tâm (nguyên Giám đốc Bảo tàng Quân khu 4) trong khuôn viên Bảo tàng Quân khu 4. Năm 2005, bổ sung 6 bức phù điêu bằng đá xanh trên nền hoa sen cách điệu phía trước khuôn viên Tượng đài với ý tưởng thể hiện vai trò to lớn của quân và dân 6 tỉnh Quân khu 4 dưới sự lãnh đạo của Đảng trong 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lư­ợc. Năm 2013, địa điểm lưu niệm sự kiện Bác Hồ về thăm Quân khu 4 ngày 15/6/1957 được UBND tỉnh Nghệ An công nhận là di tích lịch sử cấp tỉnh.

Công trình Tượng đài Bác Hồ với LLVT Quân khu 4 có giá trị lịch sử và ý nghĩa sâu sắc, nơi ghi đậm dấu ấn tình cảm của Chủ tịch Hồ Chí Minh với LLVT Quân khu 4 qua các giai đoạn lịch sử, điểm thu hút đông đảo quần chúng Nhân dân đến tham quan, học tập và trở thành nơi sinh hoạt văn hóa tinh thần cho cán bộ, chiến sĩ và Nhân dân trên địa bàn. Tuy nhiên, do tượng được đắp bằng chất liệu bê tông trải qua hơn 40 năm sử dụng, dưới tác động khắc nghiệt của thiên nhiên nên đã xuống cấp, khu vực khuôn viên thường xuyên bị ngập úng mỗi khi mùa mưa đến.

Để xứng đáng với tình cảm, công lao vĩ đại của Bác Hồ, với tầm vóc giá trị văn hóa lịch sử; thể theo nguyện vọng, niềm mong ước thiết tha của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ LLVT Quân khu 4. Cục Chính trị Quân khu đã tham mưu, đề xuất với Thường vụ Đảng uỷ, Bộ Tư lệnh Quân khu 4; xin ý kiến của cấp ủy, chính quyền tỉnh Nghệ An và các cơ quan chức năng về việc triển khai dự án đầu tư tôn tạo khuôn viên, thay thế chất liệu Tượng đài Bác Hồ từ bê tông sang đồng, bằng nguồn vốn xã hội hóa do cán bộ, chiến sĩ LLVT Quân khu và các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp với tấm lòng thành kính ủng hộ.

Công trình có hai hạng mục chính gồm: Tượng đài Bác Hồ với LLVT Quân khu 4 có chiều cao 7,9 m, trong đó thân tượng đúc liền khối với chiều cao 5,1m bằng đồng, tổng trọng lượng khoảng 4.500 kg; bệ tượng bằng đá xanh nguyên khối Thanh Hóa có chiều cao 2,8 m.

Cùng với quá trình triển khai dự án tôn tạo, thay thế chất liệu tượng đài Bác Hồ, Cục Chính trị Quân khu đã phối hợp với Sở Văn hoá, Thể thao tỉnh Nghệ An tiến hành xây dựng hồ sơ đề nghị Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch xét nâng hạng di tích lên cấp quốc gia “Địa điểm lưu niệm sự kiện Bác Hồ về thăm Quân khu 4 tại Nghệ An, ngày 15/6/1957”. Ngày 03/12/2021, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã có quyết định về việc xếp hạng “Địa điểm lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm Quân khu 4 tại Nghệ An, ngày 15/6/1957” là di tích lịch sử cấp quốc gia.

Trải qua 6 tháng thi công liên tục, trong điều kiện dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, nhưng với tình cảm và trách nhiệm cao, Tổng công ty hợp tác kinh tế Quân khu 4 và các cơ quan, đơn vị có liên quan đã phối hợp triển khai chặt chẽ, khẩn trương, nghiêm túc, công trình Tượng đài Bác Hồ với LLVT Quân khu 4 đã được hoàn thành và tổ chức Lễ an vị trang nghiêm, thành kính.  

Phát biểu tại buổi Lễ, bên Tượng đài Bác Hồ muôn vàn kính yêu, thay mặt cán bộ, nhân viên, chiến sĩ LLVT Quân khu 4, Trung tướng Trần Võ Dũng, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Quân khu xin hứa: LLVT Quân khu luôn là lực lượng trung thành, tin cậy của Đảng, Tổ quốc và Nhân dân, nguyện suốt đời phấn đấu, hy sinh vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, vì hạnh phúc của Nhân dân; cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân quyết tâm thực hiện thắng lợi công cuộc đổi mới đất nước; tập trung xây dựng LLVT Quân khu vững mạnh; tiếp tục đẩy mạnh học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh;  xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” trên quê hương của Người.

Đồng thời giao nhiệm vụ cho Cục Chính trị Quân khu trực tiếp quản lý, giữ gìn và phát huy giá trị đặc biệt Di tích lịch sử Quốc gia “Địa điểm lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm Quân khu 4” , Tượng đài “Bác Hồ với LLVT Quân khu 4” hiệu quả, thiết thực, góp phần giáo dục truyền thống cách mạng của Đảng, dân tộc, tấm gương vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh, qua đó hun đúc lòng yêu nước, phát huy truyền thống LLVT Quân khu và quê hương Khu 4 anh hùng...

Tại buổi Lễ, Thừa ủy quyền của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, đồng chí Trần Đình Thành, Phó Cục trưởng Cục Di sản văn hóa đã trao Bằng xếp hạng Di tích lịch sử Quốc gia “Địa điểm lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm Quân khu 4 tại Nghệ An, ngày 15/6/1957”. Đồng chí Nguyễn Đức Trung, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Nghệ An đã có bài phát biểu và tặng hoa chúc mừng.

Thượng tá Trần Ngọc Quang, Giám đốc Bảo tàng Quân khu 4 xúc động nói: "Cán bộ, nhân viên Bảo tàng Quân khu 4 rất vinh dự được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cấp Bằng xếp hạng Di tích lịch sử Quốc gia “Địa điểm lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm Quân khu 4 tại Nghệ An, ngày 15/6/1957”. Thay mặt cán bộ, nhân viên Bảo tàng, xin trân trọng cảm ơn sự quan tâm của Thủ trưởng Bộ Quốc phòng, Thủ trưởng Tổng Cục Chính trị; lãnh đạo Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Thường vụ Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 4, Cục Chính trị Quân khu; cấp uỷ, chính quyền các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh; cán bộ, chiến sỹ LLVT Quân khu 4; các tập thể, cá nhân, doanh nghiệp trên địa bàn với tầm tấm lòng thành kính với Bác Hồ kính yêu đã đóng góp vào quá trình xây dựng Tượng đài và hoàn thành hồ sơ xét công nhận di tích cấp quốc gia. Cảm ơn tinh thần, ý thức trách nhiệm của thành viên hội đồng nghệ thuật, nhà thầu thi công, của các cơ quan, đơn vị trong Quân khu được giao nhiệm vụ, góp phần để dự án triển khai đúng tiến độ, đạt yêu cầu chất lượng đề ra. Chúng tôi xin hứa sẽ quản lý, giữ gìn và phát huy tốt di tích, góp phần giáo dục truyền thống cách mạng, tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho thế hệ trẻ và đồng chí, đồng bào".

Lễ khánh thành Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh và đón nhận bằng xếp hạng di tích lịch sử quốc gia “Địa điểm lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm Quân khu 4 tại Nghệ An, ngày 15/6/1957” đúng vào dịp kỷ niệm 77 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2021), 32 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân (22/12/1989 - 22/12/2021) và kỷ niệm 60 năm Ngày Bác Hồ về thăm Quân khu 4 lần thứ 3 (9/12/1961 - 9/12/2021). Đây là công trình văn hóa với chất lượng cao về nội dung tư tưởng, kỹ thuật, mỹ thuật, biểu trưng cho tình cảm đặc biệt của Bác Hồ đối với LLVT Quân khu 4 cũng như lòng tôn kính và biết ơn vô hạn của cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Quân khu 4 với Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Trước đó, các đại biểu đã tổ chức dâng hoa, dâng hương tại khu di tích Kim Liên, Nam Đàn, Nghệ An và Nghĩa trang liệt sĩ thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An.